Adviezen

Foliumzuur slikken

In de eerste fase van de zwangerschap vindt een belangrijk deel van de ontwikkeling van de baby plaats. Ons advies is om gedurende de eerste 10 weken van de zwangerschap extra foliumzuur te slikken, wat verkrijgbaar is in speciale foliumzuurtabletten van 0,5 mg of toegevoegd is aan speciale vitaminepillen voor zwangere vrouwen. De (al kleine) kans dat je kindje met een open ruggetje of open schedel geboren wordt, wordt hierdoor kleiner. Het beste kun je al beginnen vóór de zwangerschap, zodat je een voorraad in je lichaam opbouwt en zeker weet dat je ook tijdens de eerste belangrijke weken van de zwangerschap foliumzuur gebruikt.

Stoppen met roken

Roken (en meeroken) tijdens de zwangerschap heeft een slechte invloed op de ontwikkeling van je kind. De werking van de moederkoek (placenta) wordt hierdoor slechter. Het vervoer van voedingsstoffen en zuurstof naar de baby gaat dan minder goed. Hierdoor kan de groei van de baby achterblijven en kan zijn of haar lichamelijke conditie minder goed zijn. De bevalling kan voor deze baby’s extra zwaar zijn. Het is daarom erg belangrijk om te stoppen met roken vóór (of tijdens) de zwangerschap. Alles wat je minder rookt is goed, maar stoppen is beter.
Ook na de zwangerschap is het belangrijk dat er niet gerookt wordt in de buurt van je baby. Roken kan ook je kans om zwanger te worden verminderen. Door roken tijdens of na de zwangerschap heb je meer kans op onder andere een miskraam, vroeggeboorte en zelfs doodgeboorte. Je kindje heeft meer kans op onder andere wiegendood, astma en gedragsstoornissen. Stoppen met roken kan erg moeilijk zijn, vooral tijdens de eerste twee stopweken. Goede voorbereiding of (telefonische) coaching kunnen hierbij handig zijn. Kijk voor meer informatie op www.rokeninfo.nl of vraag ons naar de mogelijkheden.

Alcoholgebruik

Het gebruik van alcohol tijdens bevruchting, zwangerschap en tijdens de borstvoedingsperiode kan ernstige gevolgen hebben voor de ontwikkeling van de baby. Om deze reden raden we je aan géén alcohol te drinken gedurende deze periode. Alle alcohol die je drinkt, komt rechtstreeks via de moederkoek bij je ongeboren baby terecht. Het kindje kan de alcohol nog niet goed afbreken, waardoor het langer in het lichaam blijft. De precieze gevolgen van alcohol drinken tijdens de zwangerschap zijn slecht voorspelbaar, maar er zijn aanwijzingen dat het gebruik van minder dan één glas per dag al ongunstige gevolgen voor je kind kan hebben. Dit kan zijn in de vorm van een miskraam, vroeggeboorte, foetaal alcohol syndroom en zelfs foetale sterfte. Ook na de geboorte kunnen zich problemen in de ontwikkeling van het kind voordoen. Kijk voor meer informatie op www.alcoholenzwangerschap.nl.  Wil je als aanstaande ouder graag stoppen met het gebruik van alcohol? Kijk op www.ikpas.nl.

Drugs

Het gebruik van drugs wordt afgeraden in de zwangerschap omdat het schadelijke gevolgen kan hebben op de werking van de placenta en op de ontwikkeling van je kind.

Medicijnen

Het gebruik van medicijnen kan het beste zoveel mogelijk beperkt worden tijdens de zwangerschap en de borstvoedingsperiode. Van sommige medicijnen is nog niet precies duidelijk wat het effect is op de ongeboren baby, andere zijn al veel gebruikt en lijken veilig te zijn. Als je medicijnen gebruikt, wilt gaan gebruiken of als je medicatie wilt afbouwen, overleg dit dan met ons of met je arts.

Vitamines

Naast foliumzuur is het niet noodzakelijk om extra vitamines te slikken tijdens je zwangerschap. Voorwaarde hiervoor zijn dat je gezond en gevarieerd eet. Als je twijfelt aan je voeding of een poos maar weinig of eenzijdig kunt eten door bijvoorbeeld misselijkheid kun je overwegen een multivitamine voor zwangere vrouwen te nemen.

Het is belangrijk om extra vitamine D te nemen (10 mcg per dag) als je onvoldoende in de zon komt. Het zonadvies is minimaal 15-30 minuten tussen 11 en 15 uur in de zomermaanden (met onbedekte hals en armen). Ook als je een donkere huidskleur hebt, bedekkende kleding draagt buiten of als het winter is, is het advies om extra vitamine D te nemen. Vitamine D is onder andere belangrijk om calcium op te kunnen nemen. Naast zonlicht haal je vitamine D uit voeding zoals vette vis (zoals zalm en makreel), margarine, en ei.

Een teveel aan vitamine A tijdens de zwangerschap kan afwijkingen bij de baby veroorzaken. Je kunt dus beter geen lever eten en niet teveel leverworst en dergelijke (maximaal 1x broodbeleg per dag). Ook vitaminepillen die vitamine A bevatten kun je beter laten staan. Vitaminepillen speciaal voor zwangere vrouwen bevatten geen vitamine A.

Toxoplasmose

De toxoplasmoseparasiet komt voor in rauw vlees en kattenuitwerpselen. Volwassenen merken meestal weinig van een infectie door toxoplasmose, maar een ongeboren baby kan door een toxoplasmose-infectie aangeboren afwijkingen oplopen. Meer dan de helft van de volwassenen heeft antistoffen tegen toxoplasmose door een eerder doorgemaakte infectie. Zij lopen dus geen risico. Om een eerste infectie door toxoplasmose te voorkomen is het raadzaam de volgende voedings- en leefstijladviezen op te volgen gedurende je zwangerschap: eet geen rauw vlees, zoals filet americain, halfdoorbakken biefstuk, rosbief en halfgaar barbecuevlees. De toxoplasmoseparasiet komt soms voor in kattenpoep, waardoor het ook in de tuinaarde terecht kan komen. De kattenbak schoonmaken en werken in de tuin kan dus het beste met handschoenen aan. Zorg voor goed handen wassen, hygiëne in de keuken en was verse groenten en fruit goed.

Listeriose

De Listeriabacterie groeit vooral in producten die van rauwe melk gemaakt zijn, zoals sommige zachte Franse kazen. De bacterie kan zich ook bevinden in de koelkast. Listeriose kan tijdens de zwangerschap onder andere vroeggeboorte of een infectie in de baarmoeder veroorzaken. Eet dus geen zachte rauwe kazen (“au lait cru”), bewaar kliekjes niet te lang en verhit ze goed. Eet gekoelde voedingsmiddelen ruim binnen de houdbaarheidsdatum en bewaar ze niet te lang. Het eten van (rauwe) voorverpakte gerookte vis en maaltijdsalades wordt afgeraden. Gepasteuriseerde melk of producten die hiermee bereid zijn mag je gewoon nemen.

Sporten

Sporten tijdens de zwangerschap zorgt voor een goede conditie en uithoudingsvermogen en helpt je spieren te verstevigen. Een lichaam dat in goede conditie is zal na de bevalling vaak makkelijker herstellen. De eerste drie maanden zit de baby vaak nog in het kleine bekken (dat wil zeggen; de baarmoeder komt net boven het schaambotje uit), dus hoe klein en kwetsbaar het kindje ook is, het zit helemaal veilig verpakt. Ook later in de zwangerschap is er geen bezwaar tegen sporten. Wel is voorzichtigheid geboden bij contactsporten (bijvoorbeeld handbal, voetbal, waterpolo) en sporten waarbij de kans op vallen aanwezig is (bijvoorbeeld paardrijden, schaatsen, skiën). Verder is het belangrijk om naar signalen van je lichaam te luisteren. Raak je erg vermoeid of krijg je tijdens of na het sporten klachten (bijvoorbeeld veel harde buiken of buikpijn), pas dan je tempo aan en stop op tijd.

Vrijen

Tijdens de zwangerschap treden er veel lichamelijke veranderingen op. Het is normaal dat jij, maar ook je partner, hier aan moet wennen. Op seksueel gebied kunnen er onder invloed van een andere doorbloeding en hormoonhuishouding veranderingen optreden. Jij en/of je partner kan meer of juist minder zin hebben in seks. Het is belangrijk om dit samen te bespreken. Angst om tijdens het vrijen het kindje in de baarmoeder te beschadigen, is ongegrond. Sommige vrouwen hebben na gemeenschap een beetje bloedverlies. Dit is meestal heel onschuldig en wordt veroorzaakt doordat de vagina en de baarmoedermond sterk doorbloed zijn tijdens de zwangerschap. Problemen met seksualiteit kun je altijd met ons of met je huisarts bespreken. Als je eerder een vervelende seksuele ervaring hebt gehad of als je moeite met inwendig onderzoek hebt, kan het goed zijn dit met ons te bespreken. We kunnen daar dan rekening mee houden tijdens controles en tijdens je bevalling.

Sauna

Saunabezoek in de eerste 14 weken van de zwangerschap wordt afgeraden. De warmte zou afwijkingen of een miskraam kunnen veroorzaken. Er is nog niet voldoende onderzoek gedaan om duidelijke adviezen hierover te kunnen geven. Wel is duidelijk dat je lichaam tijdens de zwangerschap anders kan reageren op de hoge temperaturen. Luister dus naar je lichaam, drink voldoende en vermijd de warmste plaatsen in de sauna.

Cytomegalievirus (CMV)

CMV is een milde virusinfectie die overgedragen wordt via lichaamsvloeistoffen. Je wordt er bijna niet ziek van, maar tijdens de zwangerschap kan het gevolgen het voor je kindje. Door te zorgen voor voldoende hygiëne, met name in de verzorging van kleine kinderen (tot ongeveer 4 jaar) maak je de kans op deze infectie zo klein mogelijk. Het is belangrijk om je handen te wassen na het verschonen van een kind of na het afvegen van een snotneus. Daarnaast kun je eten met hetzelfde bestek of drinken uit dezelfde beker het beste zoveel mogelijk vermijden.